Bayilik Lisansları
Bilindiği üzere 2010 yılı sektör için tüm kartların tekrar dağıtıldığı ve artık hiçbir alışkanlığın eskisi gibi olmayacağı bir dönemin başlangıcı oldu. Eskiden bazen nesilden nesile denk gelen kontrat yenileme süreci 18 Eylül 2010’dan bu yana tüm dağıtım şirketleri ve bayiler için satış ve tahsilat problemleri kadar sık üzerinde düşünülen, planlar yapılan bir süreç oldu. Biz de bugüne kadar sektörün yaklaşık %80’inin kontrat yenileme fırsatı bulduğu bu 5 senede lisans sayılarının nasıl değiştiğine bir göz atalım istedik. Tabloda bu değişimi görebileceksiniz. Ancak özellikle aşağıdaki noktalar dikkatimizi çekti diyebiliriz:
08.2010 tarihli lisans raporuna göre istasyon sayısı en fazla 10 şirketin toplam bayi sayısı 8397 iken toplam istasyon sayısının artış göstermesine rağmen şu anda istasyon sayısı en fazla 10 şirketin toplam bayi sayısının 7704’e kadar düştü.
2010 yılında çoktan istasyon sayısını azaltma sürecine girmiş olan PO aynı ivmeyle istasyon sayısını küçülterek ağında 969 istasyon azaltmış.
Pazar lideri ilk 5 şirket içinde Opet ve Bp’nin istasyon sayısını arttırdığını yukarda bahsettiğimiz gibi PO, Shell ve Total’in istasyon sayısını azalttığını görüyoruz.
2010’da sektöre giren Lukoil’in son döneme kadar hızlı bir şekilde büyüdü ve Aytemiz’in son 1 senedeki hareketleriyle 400 istasyon barajını aştı.
Termo, istasyon sayısını son 4 yılda hızla arttırarak istasyon sayılarına göre dağıtım şirketleri sıralamasında ilk 5’e girdi.
2016 yılı başı itibariyle 12702 adet istasyonlu bayilik lisansı vardır.
1 Temmuz 2015’ten bugüne 614 lisans yayınlanmıştır. Bunların içinde ünvan değişikliği nedeniyle lisanslarını değiştirenler de olabilse de yok sayılacak kadar azdır. Dolayısıyla bu sayı yeni kurulmuş ya da transfer gerçekleştirmiş istasyonların sayısıdır denebilir.
Tekrar hatırlatmak gerekir ki yukarıda bahsettiğimiz rakamlar sadece istasyon sayıları olup pazar payları ile ilgili EPDK’nun 2016 Ocak raporunu beklemekte fayda var.
Dağıtıcı Lisansları
2010 yılında 41 tane dağıtım şirketi varken bugün 77 dağıtım şirketi vardır.
2010 yılı ilk çeyreğinde pazar payına göre sıralandıklarında ilk 5 dağıtım şirketi toplam pazarın %81’ini satarken en son yayınlanan Ekim EPDK raporuna göre Ocak – Ekim 2015 arasında bu aralıktaki pazar paylarına göre sıralandıklarında ilk 5 dağıtım şirketi toplam pazarın %71’ini satmıştır.
Her ne kadar iptal edilenler olsa da sadece 2015 yılında 12 tane dağıtıcı lisansı yayınlanmıştır.